Bánh chưng món ăn truyền thống này chứa lượng năng lượng không nhỏ, đặc biệt với người quan tâm đến chế độ ăn uống và cân nặng. Việc hiểu rõ thành phần dinh dưỡng trong bánh chưng sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn hợp lý trong thực đơn ngày Tết. Bài viết dưới đây, Nha Khoa My Auris sẽ hướng dẫn cách ăn và bảo quản bánh chưng đúng cách để hạn chế tăng cân, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Mục Lục
1 cái bánh chưng bao nhiêu calo?
Một chiếc bánh chưng cỡ vừa (khoảng 600–700g) cung cấp từ 700 đến 900 kcal, tùy vào tỷ lệ thịt mỡ và lượng nếp được dùng. Trung bình:
- 100g bánh chưng luộc chứa khoảng 160–200 kcal
- 1 cái bánh chưng chiên 100g cung cấp khoảng 250–300 kcal, cao hơn 50–100 kcal so với bánh chưng luộc. Nếu dùng khoảng 300g bánh chưng chiên trong một lần ăn, bạn có thể nạp vào cơ thể gần 900 kcal chỉ từ một món ăn.
Bảng calo thực phẩm Việt Nam
| Loại | Lượng calo |
| 100g bánh chưng luộc | 160–200 kcal |
| 1 chiếc bánh chưng nguyên (600–700g) | 700–900 kcal |
| 100g bánh chưng chiên | 250–300 kcal |
So với các món Tết khác như xôi gấc, giò lụa, bánh tét, bánh chưng có lượng calo tương đương hoặc cao hơn nếu phần thịt mỡ nhiều. Do đó, ăn 1 chiếc bánh chưng mỗi ngày trong dịp Tết dễ khiến bạn nạp dư năng lượng, gây tích mỡ vùng bụng, đặc biệt nếu không đi lại nhiều hoặc luyện tập thể chất.
Thành phần dinh dưỡng trong bánh chưng có gì đặc biệt?
Dưới đây là bảng thành phần dinh dưỡng trong 100g bánh chưng (bánh luộc, truyền thống, nhân thịt mỡ và đậu xanh):
| Thành phần | Hàm lượng trong 100g | Ghi chú |
| Năng lượng (calo) | 160–200 kcal | Tùy vào tỷ lệ thịt mỡ, gạo nếp, đậu xanh |
| Chất đạm (protein) | 4–6 g | Từ đậu xanh và thịt heo |
| Chất béo | 4–8 g | Chủ yếu từ thịt mỡ |
| Carbohydrate (tinh bột) | 25–30 g | Từ gạo nếp |
| Chất xơ | ~1 g | Có trong đậu xanh và lá dong |
| Đường | <1 g | Không sử dụng đường |
| Natri (muối) | 200–300 mg | Tùy vào lượng muối khi ướp nhân |
| Canxi | ~10 mg | Ít đáng kể |
| Sắt | ~0.5 mg | Từ thịt heo và đậu xanh |
| Cholesterol | 10–25 mg | Có trong thịt mỡ |
| Nước | 30–35 g | Bánh chưng nhiều độ ẩm sau khi luộc |
Ăn bánh chưng có béo không
Trung bình, một chiếc bánh chưng nặng khoảng 1kg có thể chứa từ 1.500 đến 1.800 calo. Nếu bạn chia thành 8 phần thì mỗi miếng tương đương 200 đến 230 calo. Đây là mức năng lượng khá cao so với các món ăn thông thường trong ngày, nhất là khi bạn ăn kèm với giò lụa, xôi gấc hay đồ chiên.
Bánh chưng được làm từ gạo nếp – loại tinh bột hấp thụ nhanh, dễ làm tăng đường huyết. Nhân bánh gồm đậu xanh giàu tinh bột kháng và thịt mỡ chứa nhiều chất béo bão hòa. Nếu ăn nhiều và thường xuyên, bạn dễ vượt quá mức calo cần thiết hàng ngày, từ đó tích tụ mỡ thừa.
Tuy nhiên, việc ăn bánh chưng có béo hay không phụ thuộc vào cách ăn và lượng ăn. Một người trưởng thành cần khoảng 2.000 calo mỗi ngày. Nếu bạn ăn 1 miếng bánh chưng, vẫn trong giới hạn năng lượng cho phép thì sẽ không gây béo.
Cách ăn bánh chưng không lo tăng cân
Nếu biết cách ăn hợp lý, bạn hoàn toàn có thể thưởng thức bánh chưng mà không lo ảnh hưởng đến cân nặng. Dưới đây là những cách đơn giản giúp kiểm soát calo hiệu quả:
- Cắt nhỏ bánh chưng theo khẩu phần hợp lý
Không nên ăn cả cái bánh cùng lúc. Một khẩu phần lý tưởng là từ 1/8 đến 1/6 cái bánh chưng, tương đương 100–150g. Lượng calo trong khẩu phần này dao động khoảng 160–250 kcal, tương đương một bữa phụ.
- Tránh ăn bánh chưng vào buổi tối
Bánh chưng chứa nhiều tinh bột và chất béo. Ăn vào buổi tối dễ gây đầy bụng, khó tiêu và tích tụ mỡ thừa. Hãy ưu tiên ăn vào bữa sáng hoặc bữa trưa, kết hợp vận động nhẹ sau khi ăn.
- Không chiên bánh chưng
Bánh chưng chiên làm tăng gấp đôi lượng calo do hấp thụ dầu mỡ. Nếu muốn ăn nóng, bạn có thể hấp hoặc áp chảo không dầu để giảm năng lượng thừa.
- Ăn kèm với rau xanh và dưa món
Các loại rau củ giúp tăng chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa, giảm tốc độ hấp thụ đường và chất béo. Đây là cách hiệu quả để cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn có bánh chưng.
- Không ăn bánh chưng cùng lúc với các món giàu calo khác
Tránh kết hợp bánh chưng với xôi, giò thủ, thịt kho trứng trong cùng một bữa. Thay vào đó, chọn một món chính là bánh chưng, các món còn lại nên nhẹ nhàng như canh rau, giá đỗ, rau sống.
So sánh lượng calo bánh chưng với các món Tết khác
Để dễ hình dung, dưới đây là bảng so sánh lượng calo của một số món ăn quen thuộc trong mâm cỗ ngày Tết:
| Món ăn truyền thống | Lượng calo ước tính (trung bình) |
| Bánh chưng | 700–800 kcal / cái |
| Bánh tét | 750–850 kcal / đòn nhỏ |
| Giò lụa | 250–300 kcal / 100g |
| Xôi gấc | 350–400 kcal / 1 đĩa nhỏ |
| Bánh giầy | 200–250 kcal / cái |
| Bánh ú | 250–300 kcal / cái |
Nhìn vào bảng, có thể thấy bánh chưng và bánh tét là hai món có hàm lượng calo cao nhất. Cả hai đều làm từ gạo nếp, nhưng bánh tét thường chứa nhiều thịt hơn và được gói tròn, nên trọng lượng có thể lớn hơn. Giò lụa tuy nhiều protein nhưng ít tinh bột, nên lượng calo thấp hơn đáng kể. Xôi gấc cũng giàu tinh bột và chất béo, song thường ăn kèm nên lượng tiêu thụ ít hơn.
Bảo quản và sử dụng bánh chưng đúng cách
Bánh chưng được gói bằng lá dong, nhân thịt mỡ, đậu xanh và nấu chín bằng cách luộc lâu (từ 8 đến 12 tiếng). Đây là môi trường dễ bị ẩm và lên men khi để ngoài nhiệt độ phòng quá lâu. Trong thời tiết nồm ẩm ngày Tết, bánh rất dễ mốc hoặc sinh vi khuẩn, ảnh hưởng đến tiêu hóa, gây đầy bụng, thậm chí đau bụng nếu ăn phải phần đã hư hỏng. Cách bảo quản bánh chưng an toàn và đơn giản:
Để nguội bánh chưng sau khi nấu hoặc nhận về: Không nên cho bánh vào tủ lạnh khi còn nóng, điều này làm bánh dễ bị hấp hơi, dẫn đến mốc nhanh. Đặt bánh ở nơi thoáng mát, sạch sẽ trong vài giờ đầu.
Chia nhỏ bánh nếu không ăn hết trong vài ngày: Dùng dao sạch cắt bánh thành từng phần nhỏ, bọc từng miếng bằng màng bọc thực phẩm hoặc túi zip. Việc chia nhỏ giúp tránh mở ra nhiều lần, hạn chế tiếp xúc không khí làm bánh mau hỏng.
Bảo quản tùy theo thời gian sử dụng: Nếu ăn trong 1-2 ngày: để ngăn mát tủ lạnh, nhiệt độ 4-6 độ C. Nếu để lâu hơn 3-7 ngày: nên cấp đông trong ngăn đá. Trước khi ăn, cần rã đông tự nhiên hoặc hấp lại để giữ vị ngon.
Không nên để bánh chưng bên ngoài quá 24 tiếng nếu trời nóng hoặc ẩm ướt: Khi thấy bánh có dấu hiệu mềm nhũn, chảy nước, nổi mốc hoặc có mùi lạ thì không nên sử dụng nữa.
Bánh chưng không chỉ là món ăn truyền thống, mà còn chứa đựng giá trị văn hóa ẩm thực Việt. Tuy nhiên, để món ăn này mang lại niềm vui trọn vẹn, bạn cần biết cách bảo quản hợp vệ sinh và sử dụng hợp lý. Việc chủ động chia nhỏ bánh, bảo quản lạnh đúng cách, kiểm soát khẩu phần ăn sẽ giúp bạn không bị tăng cân sau Tết, đồng thời hạn chế rủi ro về tiêu hóa và sức khỏe.
Hotline