Sâu Răng Nặng: Cứu Được Không Hay Phải Nhổ?

Sâu răng là bệnh răng miệng phổ biến, nếu không điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng cấu trúc răng, gây đau răng, nhiễm trùng răng, mất răng và ảnh hưởng sức khỏe tổng thể. Nhận biết sớm dấu hiệu sâu răng nặng, nguyên nhân sâu răng nặng giúp Anh – Chị chủ động áp dụng biện pháp phòng tránh và điều trị sâu răng hiệu quả.

Sâu răng nặng là gì? 

Sâu răng nặng là giai đoạn tiến triển nghiêm trọng khi vi khuẩn sâu răng ăn từ men răng vào các lớp trong cùng của răng, thậm chí ảnh hưởng đến tủy. Ở mức độ này, răng không chỉ đau nhức dữ dội mà còn có nguy cơ mất răng nếu không được điều trị kịp thời.

Cấu tạo thân răng gồm ba lớp chính, mỗi lớp đóng vai trò quan trọng:

• Men răng: Lớp ngoài cùng, rất cứng, có chức năng bảo vệ các lớp nhạy cảm bên trong trước tác động của vi khuẩn và axit.
• Ngà răng: Nằm dưới men răng, mềm hơn, đóng vai trò định hình răng và truyền tín hiệu kích thích.
• Buồng tủy: Là khoảng rỗng chạy từ thân răng đến chân răng, chứa dây thần kinh và mạch máu, giúp nuôi dưỡng răng và tạo cảm giác khi nhai.

Khi sâu răng lan rộng đến các lớp trong cùng của răng, đặc biệt là buồng tủy, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhức kéo dài, tăng độ nhạy cảm và dễ gặp biến chứng. Hiểu rõ cấu trúc răng và dấu hiệu của sâu răng nặng là cách tốt nhất để phòng tránh và can thiệp sớm.

Dấu hiệu sâu răng nặng

Sâu răng phát triển âm thầm nên giai đoạn đầu rất dễ bị bỏ qua. Khi sâu răng mới chớm hoặc ở mức độ nhẹ, người bệnh thường chưa cảm nhận rõ triệu chứng. Biểu hiện chớm sâu răng thường là răng đổi màu, nhưng lỗ sâu răng chưa hình thành, do đó không gây kích thích khi ăn nhai, khiến nhiều người lơ là đi khám hoặc trì hoãn điều trị.

Tình trạng sẽ tiến triển khi các vệt màu nâu hoặc đen trên răng xuất hiện – dấu hiệu cho thấy lỗ sâu răng đã hình thành. Nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời, sâu răng sẽ trở nên nghiêm trọng.

Khi sâu răng chuyển sang giai đoạn nặng, người bệnh bắt đầu cảm thấy đau dữ dội khi cắn, đau đột ngột khi ăn thực phẩm nóng hoặc lạnh, đi kèm nhiễm trùng răng nếu không được điều trị sớm. Lúc này, tình trạng sâu răng nặng đã hình thành, việc phục hồi trở nên khó cứu chữa.

Trong một số trường hợp, dù không có tác động trực tiếp, người bệnh vẫn cảm thấy đau buốt và nhức nhối, cơn đau có thể lan ra hàm, thậm chí lan lên thái dương và vùng đầu. Nếu kéo dài, có thể gây rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ) – ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Phân loại sâu răng

Sâu răng là một bệnh lý răng miệng phổ biến, có thể gặp ở mọi độ tuổi. Nguyên nhân sâu răng chủ yếu do chăm sóc răng miệng chưa đúng cách, dẫn đến vụn thức ăn tồn đọng tạo thành mảng bám, là môi trường thuận lợi để vi khuẩn phát triển và phá hủy cấu trúc răng.

Nếu không được điều trị kịp thời, vi khuẩn có thể gây ra các bệnh nha chu nghiêm trọng như nướu bị tổn thương, viêm chân răng, nhiễm trùng răng, răng lung lay và thậm chí rụng răng.

Phân loại sâu răng theo mức độ

Sâu răng độ 1 (Mức độ nhẹ)

Giai đoạn đầu của sâu răng thường biểu hiện qua dấu hiệu sâu răng giai đoạn đầu như vệt trắng đục trên răng, lốm đốm màu đen hoặc lốm đốm màu nâu trên bề mặt. Lúc này, người bệnh chưa cảm thấy đau nhức răng hay khó chịu răng, dễ chủ quan và bỏ qua điều trị sớm.

Sâu răng độ 2 (Sâu ăn vào tủy)

Khi vi khuẩn tấn công tủy răng và phá hủy men răng, cơn đau nhức khi ăn uống bắt đầu xuất hiện, gây bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày. Đây là giai đoạn sâu răng tiến triển nghiêm trọng hơn, cần can thiệp nha khoa sớm.

Sâu răng độ 3 (Sâu đến tủy)

Ở mức độ sâu răng nặng này, bệnh nhân thường xuyên bị đau dữ dội về đêm, báo hiệu nguy hiểm cho sức khỏe. Vi khuẩn ăn sâu chân răng, tạo thành ổ viêm nhiễm, dẫn đến viêm tủy răng, tăng nguy cơ áp xe răng, sâu răng hàm nặng, mất răng, thậm chí nhiễm trùng máu.

Phân loại sâu răng theo vị trí

Sâu thân răng

Là tình trạng sâu xuất hiện trên bề mặt răng hoặc sâu kẽ răng, biểu hiện bằng các vệt đen ở răng trên nướu, dễ nhận thấy khi soi gương hoặc đi khám nha khoa định kỳ.

Sâu chân răng

Xảy ra khi vi khuẩn tấn công chân răng và ăn mòn chân răng, khiến nướu bị tụt, hở chân răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập sâu hơn, làm tổn thương mô nâng đỡ răng.

Mức độ nặng nhẹ của bệnh sâu răng

Sâu răng độ 1 (Mức độ nhẹ)

Sâu răng độ 1, hay còn gọi là sâu răng mức độ nhẹ, là giai đoạn khởi phát đầu tiên của bệnh sâu răng. Dấu hiệu sâu răng giai đoạn đầu thường biểu hiện qua những vệt trắng đục trên răng hoặc lốm đốm màu đen, nâu xuất hiện trên bề mặt răng. Do không gây đau nhức răng hay cảm giác khó chịu, nhiều người thường chủ quan và bỏ qua việc điều trị sớm.

Cách xử lý sâu răng độ 1 khá đơn giản nhưng rất cần sự chủ động. Anh – Chị nên vệ sinh răng miệng cẩn thận mỗi ngày, kết hợp với việc loại bỏ vôi răng định kỳ 6 tháng/lần tại các cơ sở nha khoa uy tín. Việc này giúp ngăn chặn hiệu quả nguy cơ chuyển biến sang sâu răng độ 2, bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.

Sâu răng độ 2 (Sâu răng ăn vào tủy)

Khi bước sang sâu răng độ 2, vi khuẩn sâu răng đã bắt đầu ăn sâu vào cấu trúc tủy răng, gây phá hủy men răng nghiêm trọng. Giai đoạn này thường khiến người bệnh đau răng khi ăn uống, từ đó gây bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày như ăn uống, nghỉ ngơi hay giao tiếp.

Nếu Anh – Chị nhận thấy các triệu chứng sâu răng độ 2, như ê buốt dữ dội hay đau nhói khi nhai, hãy nhanh chóng đến cơ sở nha khoa uy tín để được bác sĩ thăm khám và tiến hành trám răng kịp thời. Quá trình điều trị thường bao gồm: sử dụng dụng cụ nha khoa chuyên dụng để làm sạch vết sâu, loại bỏ vi khuẩn, từ đó ngăn chặn vi khuẩn sâu răng phát triển thêm.

Sau đó, vật liệu trám răng sẽ được đắp vào lỗ sâu, giúp khôi phục cấu trúc răng đã mất và hạn chế vi khuẩn tiếp tục tấn công vào tủy, ngăn ngừa tiến triển sang sâu răng độ 3 – giai đoạn nghiêm trọng hơn, có thể ảnh hưởng đến toàn bộ răng.

Sâu răng độ 3 (Sâu đến tủy răng)

Sâu răng độ 3 tức là sâu đến tủy răng, là giai đoạn nghiêm trọng có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe răng miệng. Người bệnh thường cảm thấy đau nhức răng rõ rệt, đặc biệt là những cơn đau dữ dội về đêm hoặc âm ỉ kéo dài. Đây là dấu hiệu cảnh báo sâu răng quá nặng, khi vi khuẩn ăn sâu xuống đáy chân răng, tạo thành ổ viêm nhiễm và dẫn đến viêm tủy răng. Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây nguy cơ áp xe răng, sâu răng hàm nặng, mất răng hoặc thậm chí nhiễm trùng máu.

Trong trường hợp sâu răng đã tiến triển nghiêm trọng, Anh – Chị cần đến nha sĩ xử lý càng sớm càng tốt. Nếu chân răng chưa bị vi khuẩn tấn công, bác sĩ sẽ tiến hành trám răng để phục hồi vết sâu. Tuy nhiên, nếu tủy răng bị phá hủy nặng nề, giải pháp bắt buộc có thể là nhổ bỏ răng nhằm tránh nhiễm trùng xương hàm và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng hơn.

Tác hại sâu răng nặng những biến chứng nguy hiểm

Khi sâu răng tiến triển đến mức độ nghiêm trọng, nó không chỉ gây đau nhức răng mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí dẫn đến mất răng vĩnh viễn. Những hậu quả có thể gặp bao gồm:

• Mẻ răng, rụng răng, mất răng vĩnh viễn: Khi tủy chết, răng mất nguồn dinh dưỡng, dẫn đến suy thoái và dễ bị hư hỏng. Răng mất chức năng nhai, yếu dần và có thể rụng sớm.
• Viêm cuống răng (viêm chóp răng): Sâu răng không điều trị kịp thời sẽ khiến vi khuẩn lan sâu đến chóp răng, gây viêm cuống răng – tình trạng đau nhức kéo dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt.
• Áp xe chóp răng: Nhiễm trùng hình thành ổ mủ dưới chóp răng, có thể lan sang các răng lân cận, gây răng lung lay, sưng mặt, đau dữ dội và đôi khi buộc phải nhổ bỏ răng để điều trị dứt điểm.
• Viêm lợi: Vi khuẩn tấn công lợi, khiến lợi bị sưng đau, tấy đỏ lợi, dễ chảy máu và có thể gây hôi miệng kéo dài nếu không xử lý sớm.
• Viêm tủy răng: Nếu không được điều trị, tình trạng này dễ dẫn đến chết tủy răng hoặc hoại tử tủy, làm răng yếu đi rõ rệt và có nguy cơ bị mất.
• Viêm xương hàm: Khi vi khuẩn lan rộng từ ổ nhiễm trùng ở chóp răng, chúng có thể gây viêm xương hàm. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến các tổ chức lân cận, gây biến chứng nặng, khó kiểm soát và khó điều trị.

Sâu răng nặng có chữa khỏi hoàn toàn được không?

Sâu răng nặng vẫn có thể điều trị được, nhưng khả năng chữa khỏi hoàn toàn còn phụ thuộc vào mức độ tổn thương và thời điểm phát hiện bệnh. Khi sâu răng lan đến tủy, việc điều trị tủy là bắt buộc để loại bỏ tủy bị nhiễm trùng và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Nếu răng đã bị tổn thương nghiêm trọng, không thể trám răng hay bọc sứ, thì việc nhổ răng sâu và trồng lại răng giả là giải pháp cần thiết trong phác đồ điều trị của nha sĩ.

Tuy nhiên, nếu phát hiện sâu răng sớm, đặc biệt là ngay từ giai đoạn đầu, thì răng hoàn toàn có thể được phục hồi hiệu quả mà không cần nhổ bỏ. Do đó, người bệnh nên chủ động thăm khám nha sĩ để được hỗ trợ điều trị từ bên ngoài, tránh để tiến triển sâu răng nặng gây ra biến chứng răng miệng nghiêm trọng.

Sâu răng xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập và tấn công men răng, làm tổn thương cấu trúc răng. Khác với nhiều cơ quan khác có khả năng tự tái tạo, răng không tự phục hồi nếu thiếu can thiệp y khoa. Vì vậy, việc ngăn chặn kịp thời ngay khi có dấu hiệu ban đầu là điều cần thiết để tránh hậu quả nặng nề về sau.

Cách điều trị răng bị sâu nặng hiệu quả theo từng mức độ

Khi răng bị sâu nặng, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp tùy theo mức độ sâu răng, đảm bảo phục hồi chức năng và tính thẩm mỹ tối ưu cho người bệnh:

Bọc răng sứ

Trong trường hợp mô răng bị hư nhưng phần chân răng còn chắc khỏe, bác sĩ sẽ lấy sạch phần tổn thương rồi bọc mão răng làm từ vàng, sứ hoặc sứ kết hợp kim loại. Phương pháp này giúp phục hồi hình dáng và kích thước răng, mang lại nụ cười tự tin và khả năng ăn nhai ổn định.

Điều trị tủy răng

Khi sâu răng lan sâu đến tủy, khiến tủy răng bị chết, bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ mô tủy, dây thần kinh và mạch máu bị tổn thương. Sau đó, trám kín ống tủy bằng vật liệu nha khoa để ngăn chặn vi khuẩn tấn công tủy quay trở lại. Người bệnh thường được khuyến nghị gắn mão răng sau điều trị tủy để răng chắc khỏe hơn và duy trì chức năng răng về lâu dài.

Nhổ răng và phục hình

Với các trường hợp không thể bảo tồn răng sâu – chẳng hạn sâu mới chớm nhưng không điều trị kịp thời, hoặc có lỗ sâu nhỏ trên ngà răng dẫn đến viêm tủy rồi tủy răng hoại tử, răng trở nên yếu, dễ sứt, mẻ, vỡ, thậm chí chết tủy và không thể phục hồi.

Khi đó, bác sĩ sẽ chỉ định nhổ răng để tránh biến chứng lan rộng. Sau khi nhổ, người bệnh nên lựa chọn các phương pháp phục hình răng như implant hoặc cầu răng để khôi phục hàm răng đều đẹp và đảm bảo ăn nhai hiệu quả.

Cách phòng ngừa sâu răng hiệu quả để bảo vệ răng khỏi tổn thương nặng

Việc phòng ngừa sâu răng từ sớm giúp bảo vệ răng khỏi nguy cơ sâu răng nặng và các biến chứng về sau. Dưới đây là những biện pháp thiết thực, dễ thực hiện để chăm sóc răng miệng mỗi ngày:

Hạn chế thực phẩm có đường và đồ ăn nhẹ có đường, đặc biệt là giữa các bữa ăn. Giảm đồ uống có đường như nước ngọt hoặc nước trái cây giúp hạn chế vi khuẩn tạo axit gây hại men răng.

Đánh răng 2 lần/ngày với kem đánh răng chứa fluoride để bảo vệ răng khỏi axit.

Dùng chỉ nha khoa mỗi ngày để loại bỏ mảng bám và vi khuẩn tích tụ giữa các kẽ răng – nơi bàn chải không chạm tới.

Súc miệng hàng ngày với nước súc miệng phù hợp để tăng hiệu quả vệ sinh răng miệng, giúp giảm vi khuẩn có hại trong khoang miệng.

Nhai kẹo cao su không đường sau bữa ăn để tăng tiết nước bọt, giúp trung hòa axit và làm sạch răng.

Uống đủ nước mỗi ngày để cải thiện lưu lượng nước bọt; tránh tình trạng mất nước làm khô miệng và tăng nguy cơ sâu răng.

Khi phát hiện các rãnh sâu, nha sĩ có thể sử dụng chất trám bít hố rãnh để trám bít bề mặt răng, từ đó ngăn ngừa sâu răng trên bề mặt cắn – vùng dễ tích tụ vi khuẩn.

Nếu không thể đánh răng ngay, hãy súc miệng sạch sẽ sau khi ăn hoặc uống đồ ngọt để giảm nguy cơ hình thành axit và vi khuẩn gây hại.

Không cho trẻ uống đồ uống ngọt như nước trái cây, nước ngọt hay sữa vào ban đêm.

Ngay cả sữa cũng có thể gây sâu răng cho trẻ nếu bé bú bình khi ngủ, do đường trong sữa bám trên răng suốt đêm.

Với trẻ sơ sinh chưa thể đánh răng, hãy lau răng cho trẻ bằng khăn ẩm sau mỗi lần bú bình ban đêm để loại bỏ cặn sữa.

Răng sâu nặng có niềng được không?

Răng sâu nặng vẫn có thể niềng răng, tuy nhiên trước khi thực hiện, việc điều trị sâu răng là điều bắt buộc. Điều này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng, mà còn đảm bảo quá trình niềng răng diễn ra thuận lợi và đạt kết quả tốt nhất.

Lý do là vì răng sâu nặng thường rất yếu và nhạy cảm, dễ bị tổn thương khi chịu lực tác động mạnh từ bộ khí cụ niềng răng. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ra đau nhức, ê buốt, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người niềng răng cũng như hiệu quả điều trị.

Hơn nữa, quá trình niềng răng kéo dài từ 1,5 đến 2 năm, trong khi sâu răng nặng cần được xử lý sớm để tránh lây lan sang các răng bên cạnh và làm trầm trọng hơn các vấn đề về răng miệng.

Qua bài viết này, Nha Khoa My Auris đã chia sẻ với Anh – Chị các mức độ sâu răng nặng và cách khắc phục hiệu quả. Dù ở cấp độ nào, sâu răng cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống. Vì vậy, ngay khi phát hiện dấu hiệu bệnh sâu răng, Anh – Chị nên đến nha khoa uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời, giúp bảo vệ nụ cười và sức khỏe lâu dài.