Dịch covid đã trở thành nỗi ám ảnh trong cuộc sống của mỗi người dân không chỉ riêng Việt Nam mà toàn thế giới. Dù vaccine ra đời nhưng số ca mắc f0 mỗi ngày đều có và có nguy cơ tăng cao trở lại. Một khi số ca f0 tăng cao thì tình cảnh cũ lại quay trở lại khi mà bệnh viện không còn đủ chỗ. Chính vì thế, việc hướng dẫn điều trị f0 tại nhà cho người dân vô cùng quan trọng.
Điều này giúp mọi người có được kinh nghiệm, không mất bình tĩnh mà biết cách chăm sóc f0 tại nhà, hạn chế số ca mắc và cải thiện tình trạng sức khỏe tốt hơn.
Mục Lục
F0 nào được điều trị tại nhà?
Quyết định của Bộ Y tế 261/QĐ-BY đã ban hành việc hướng dẫn điều trị f0 tại nhà thì các f0 này phải đáp ứng một số điều kiện sau đây:
- Người mắc covid 19 (được khẳng định nhiễm SARS-CoV-2 qua kết quả xét nghiệm realtime RT-PCR hay test nhanh kháng nguyên theo quy định hiện hành) không có triệu chứng lâm sàng hay biểu hiện một số triệu chứng ở mức độ nhẹ: sốt, ho khan, đau họng, mệt mỏi, đau đầu, nghẹt mũi, đau mỏi cơ, tê lưỡi, chảy mũi, mất mùi, mất vị, tiêu chảy.
- Người mắc covid 19 không có dấu hiệu viêm phổi hay thiếu oxy: nhịp thở < 20 lần/phút; SpO2 > 96% khi thở khí trời, không có những dấu hiệu thở bất thường: thở rên, rút lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi, thở khò khè, thở rít
- Người mắc covid 19 không mắc bệnh nền, hay có bệnh nền nhưng được điều trị và chăm sóc sức khỏe ổn định
Cách chăm sóc f0 tại nhà cần làm gì?
Những việc mỗi ngày F0 nên làm là gì?
- Theo dõi các chỉ số: nhịp thở, mạch, nhiệt độ, SpO2 và huyết áp (nếu có thể).
- Theo dõi triệu chứng: cơ thể mệt mỏi, ho, ho ra đờm, ho ra máu, ớn lạnh/gai rét, viêm kết mạc (mắt đỏ), mất vị giác hay khứu giác, tiêu chảy (phân lỏng/đi ngoài), thở dốc hay khó thở, đau tức ngực kéo dài, lơ mơ, không tỉnh táo
- Các triệu chứng khác: Đau họng, nhức đầu, chóng mặt, chán ăn, buồn nôn và nôn, đau nhức, mỏi cơ,…
Cách chăm sóc f0 tại nhà bị sốt
Nếu như f0 điều trị tại nhà bị sốt thì nên:
- Đối với người lớn: sốt cao trên 38,5 độ có đi kèm với đau đầu, đau người nhiều. Tiến hành uống 1 viên thuốc hạ sốt/ lần, cụ thể là paracetamol 0,5g, có thể lặp lại mỗi 4-6h, ngày không được uống quá 4 viên, uống oresol nếu ăn kém/giảm hoặc có thể dùng uống thay nước.
- Đối với trẻ em: sốt cao trên 38,5 độ, uống thuốc hạ sốt như paracetamol liều 10-15mg/kg/lần, có thể lặp lại mỗi 4-6h, ngày không quá 4 lần.
Nếu như sau 2 lần uống thuốc hạ sốt không cảm thấy đỡ nên báo ngay với cơ sở quản lý người điều trị covid 19 tại nhà để được xử trí kịp thời.
Hướng dẫn điều trị f0 tại nhà khi ho nhiều
Nếu như f0 bị ho quá nhiều, nhất là ho khan khó chịu thì nên uống thuốc giảm ho.
Cùng với đó, Bộ Y tế khuyên các f0 nên luyện tập thể thao mỗi ngày, có thể là những môn nhẹ nhàng phù hợp với thể lực của mình. Kết hợp tập luyện hít thở 15 phút/ ngày
Ngoài ra, các f0 điều trị tại nhà quan trọng nhất là kết hợp thể thao, cùng với chế độ dinh dưỡng cân đối, đa dạng nhóm chất, tăng cường sức đề kháng, uống nhiều nước, bổ sung nhiều trái cây, rau củ. Đồng thời, luôn giữ tâm trạng lạc quan, không suy nghĩ tiêu cực.
Hướng dẫn điều trị f0 tại nhà – các dấu hiệu cần được xử trí và cấp cứu kịp thời
Nếu như đang chăm sóc và điều trị tại nhà mà f0 xuất hiện những triệu chứng dưới đây, cần được thông báo để được cấp cứu kịp thời:
- Khó thở, thở hụt hơi, ở trẻ em thường có biểu hiện thở bất thường: thở rên, rút lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi, khò khè, thở rít thì hít vào
- Nhịp thở: Người lớn: nhịp thở ≥ 20 lần/phút, trẻ từ 1 đến dưới 5 tuổi: nhịp thở: ≥ 40 lần/phút, trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi: nhịp thở: ≥ 30 lần/phút
- SpO2 ≤ 96% (trường hợp phát hiện chỉ số SpO2 bất thường cần thực hiện đo lại lần 2 sau 30 giây – 1 phút, khi đo yêu cầu giữ yên vị trí đo).
- Mạch nhanh > 120 nhịp/phút hay < 50 nhịp/phút
- Huyết áp thấp: huyết áp tối đa < 90 mmHg, huyết áp tối thiểu < 60 mmHg (nếu có thể đo)
- Cảm thấy ngực đau tức thường xuyên, bó thắt ngực, đau tăng khi hít thở sâu
- Ý thức bị thay đổi trở nên lú lẫn, ngủ rũ, lơ mơ, người rất mệt hay mệt lã, trẻ quấy khóc, li bì khó đánh thức, co giật.
- Xuất hiện triệu chứng tím môi, tím đầu móng tay, móng chân, da xanh, môi nhợt, lạnh đầu ngón tay, ngón chân
- Không thể uống, bú kém, ăn uống khó, buồn nôn, nhất là ở trẻ em. Trẻ có còn xuất hiện hội chứng viêm đa hệ thống: sốt cao, đỏ mắt, môi đỏ, lưỡi dâu tây, ngón tay chân sưng phù nổi hồng ban,…
- Mắc thêm một số bệnh cấp tính:sốt xuất huyết, tay chân miệng,…
- Bất kỳ tình trạng bất thường nào khi phát hiện
Hướng dẫn điều trị f0 tại nhà sử dụng thuốc nào?
Danh mục thuốc được cho phép sử dụng đối với f0 điều trị tại nhà theo hướng dẫn của Bộ Y tế:
Thuốc hạ sốt, giảm đau
Paracetamol
- Đối với trẻ em: gói bột hay cốm pha hỗn hợp với hàm lượng 80 mg, 100 mg, 150 mg hoặc 250mg;
- Đối với người lớn: viên nén 250mg hay 500mg
Thuốc kháng virus, lựa chọn một trong hai thuốc sau:
- Favipiravir 200 mg, 400 mg (viên).
- Molnupiravir 200 mg, 400 mg (viên).
Thuốc chống viêm corticosteroid đường uống: thuốc này không được tự ý mua hay phát sẵn cho người điều trị f0 tại nhà mà thuốc này phải được kê đơn theo chỉ định của bác sĩ theo quy định tại Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị COVID-19 do Bộ Y tế ban hành. Và thuốc chỉ được kê đơn trong thời gian một ngày chờ chuyển đến cơ sở điều trị người bệnh COVID-19.
- Dexamethason 0,5 mg (viên nén).
- Methylprednisolon 16 mg (viên nén).
Thuốc chống đông máu đường uống: thuốc này không được tự ý mua hay phát sẵn cho người điều trị f0 tại nhà mà thuốc này phải được kê đơn theo chỉ định của bác sĩ theo quy định tại Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị COVID-19 do Bộ Y tế ban hành. Và thuốc chỉ được kê đơn trong thời gian một ngày chờ chuyển đến cơ sở điều trị người bệnh COVID-19.
- Rivaroxaban 10 mg (viên)
- Apixaban 2,5 mg (viên)
Cách chăm sóc f0 tại nhà dọn vệ sinh, xử lý chất thải thế nào?
- Nên cho người bệnh ăn riêng với các thành viên còn lại. Nên sử dụng bộ dụng cụ ăn 1 lần. Sau đó vứt dụng cụ và đồ ăn thừa vào túi đựng rác trong phòng riêng.
- Rửa ly, bát đĩa bằng xà phòng và nước nóng. Các dụng cụ này bệnh nhân nên tự rửa và để trong phòng riêng. Còn nếu cần người hỗ trợ thì người hỗ trợ phải đeo khẩu trang, găng tay cẩn thận
- Quần áo, chăn ga, mền gối thì bệnh nhân cũng nên tự giặt
- Giặt hoặc khử trùng túi giặt và giỏ đồ, có thể giặt bằng máy hoặc tay nhưng nên dùng nước nóng sau đó sấy khô hoàn toàn
- Không nên giặt chung đồ của bệnh nhân với đồ người khác
- Khử khuẩn, vệ sinh phòng của mình thật kỹ và người bệnh nên tự thực hiện
Mong rằng những thông tin trong bài viết mà nha khoa My Auris chia sẻ giúp mọi người hiểu hơn về hướng dẫn điều trị f0 tại nhà.
Anh Thy